Jak wybrać studia? - kilka wskazówek od doradcy zawodowego

Jakie studia wybrać? Czym się kierować? - początek wakacji to czas, w którym wielu maturzystów i maturzystek stoi przed ważnym wyborem. Zastanawia się, jak go dokonać i co będzie dla nich najlepsze. Mamy kilka wskazówek, co zrobić, aby to sobie ułatwić.

Poznaj swoje mocne strony

Początkiem zawsze powinno być ustalenie własnych predyspozycji. Określenie mocnych stron z pewnością pomoże w wyborze konkretnych obszarów zawodowych, w których młody człowiek może się odnaleźć w przyszłości. Na tym etapie warto zaangażować rodzinę i kolegów, poprosić o informację zwrotną dotyczącą mocnych stron. Osoby, które mają już doświadczenie zawodowe, mogą mieć również pomysły, na jakim stanowisku pracy młody człowiek mógłby się odnaleźć w przyszłości. Inni ludzie stanowią bardzo dobre źródło inspiracji i wsparcia w zbudowaniu pozytywnego obrazu własnych kompetencji.

W obszarze predyspozycji znajdują się, oczywiście, również wyniki naukowe. Każdy kandydat musi samodzielnie określić swoje możliwości. Można zdawać na maturze przedmiot, którego nie uczyło się w rozszerzeniu i dostać się na studia. Jeżeli jednak, na etapie przedostatniej klasy, uczeń profilu humanistycznego postanowi wziąć udział w rekrutacji na politechnikę, to powinien mieć świadomość, ile pracy go czeka przez następny rok, aby te plany mogły zostać zrealizowane. Jest też już taki moment, kiedy na dobre przygotowanie do matury z dodatkowego przedmiotu jest zwyczajnie za późno. Wtedy wybór ograniczony jest poprzez selekcję.

Najłatwiej jest wyszukać lokalne (lub w innym, wybranym mieście) uczelnie i sprawdzić, na które kierunki mamy szansę się dostać, biorąc pod uwagę nasze przedmioty maturalne. Oczywiście są przypadki, gdy osoba zdała tylko rozszerzoną matematykę, ale dostała się na kierunek, na który przedmiotem dodatkowym była fizyka. Należy jednak pamiętać, że jedną rzeczą jest się dostać, a drugą się utrzymać. Znów, taka osoba musi mieć świadomość, jak dużo pracy ją czeka, ze względu na konieczność nadrobienia materiału.

Ustal swoje preferencje

Bardzo istotnym krokiem jest ustalenie własnych preferencji w kontekście tematyki studiów, zainteresowań i wartości. Często to tu tkwi cała determinacja i późniejsza chęć kontynuacji kierunku. Niejednokrotnie można się spotkać z dobrymi radami, na przykład, gdy ktoś interesuje się jakimś kierunkiem artystycznym, a dookoła słyszy głosy, że po tym nie ma pieniędzy, wybierz coś innego. Bardzo często nie jest to pomoc konstruktywna, a jedynie negowanie czyichś preferencji i wyborów. W końcu osoba po ASP może uznać, że świetnie odnajdzie się w roli UI designera.

Jeżeli chcemy komuś doradzić, to pomóżmy mu wyszukać informacje dotyczące kierunków - możliwości zawodowe, losy absolwentów, zarobki na stanowiskach. Dopiero wtedy mamy pewność czy kierunek umożliwia uzyskanie korzystnej finansowo pracy bez dodatkowych kursów i pozyskiwania uprawnień. Zresztą, możliwości na rynku pracy jest mnóstwo i wiele z nich tworzą osoby, które po prostu mają pomysł na siebie - do tego lepszym narzędziem jest wiedza poparta pasją niż kierunek, na którego absolwentów jest rzekomo popyt na rynku pracy.

Sprawdź, czego tak naprawdę uczy się na danym kierunku

Zazwyczaj na stronie uczelni można zapoznać się z programem studiów każdego kierunku - powinien on mieć formę tabelki z siatką godzin. Jest to cenne źródło informacji, które koniecznie należy przeanalizować przed dokonaniem wyboru. Można w ten sposób porównać kierunki i uczelnie. Przydatnym narzędziem jest również YouTube, na którym można znaleźć wywiady ze studentami i absolwentami każdego kierunku. Im więcej informacji ma kandydat, tym bardziej świadomy wybór podejmuje i jest mniej podatny na niekonstruktywne wpływy środowiska.

Kiedy kandydat ma te wszystkie informacje, to ważne, żeby pomyślał, co jest dla niego najbardziej przekonujące, gdzie widzi siebie w przyszłości, co jest dla niego najważniejsze w pracy zawodowej. Z perspektywy doradcy zawodowego widać, że wysokie zarobki nie zawsze są najwyższą wartością. Wybór studiów kierowany tym kryterium może się okazać nietrafiony, bo młody człowiek uzna, że męczenie się na kierunku studiów, a potem w pracy, po prostu nie jest tego warte.

Nie bój się zgłosić do specjalisty

Osoby, które nie mają sprecyzowanych planów, mogą oczywiście skorzystać z pomocy doradcy zawodowego. Podczas takiego procesu określane są predyspozycje, preferencje, zainteresowania i wartości klienta. Analizuje się dotychczasowe pomysły, zbiera informacje. Najlepiej więc, jeżeli młody człowiek dokonał już wstępnego rekonesansu, bo to jest materiał na pierwsze spotkanie. Istotnym wsparciem są również testy badające zainteresowania i preferencje. Doradca zawodowy udziela również informacji i pomaga pogłębić poszukiwania i analizę możliwości. Należy jednak pamiętać, że nic się nie dzieje samo i nawet najskuteczniejszy doradca nic nie zdziała bez zaangażowania i pracy własnej klienta. Wynikiem doradztwa jest wiedza i naświetlenie opcji - nigdy gotowe rozwiązania.

Doradcę można znaleźć np. w Wojewódzkich Urzędach Pracy (dla osób pełnoletnich) czy poradniach psychologiczno-pedagogicznych. Na rynku jest wielu indywidualnych specjalistów, którzy świadczą takie usługi. My zapraszamy do Centrum Rozwoju Talentów, prowadzimy doradztwo dla każdego i zupełnie bezpłatnie. Pracujemy zarówno stacjonarnie, jak i online. Konieczna jest wcześniejza rezerwacja wizyty poprzez nasz kalendarz.

Pamiętaj, że nic nie jest na zawsze

W szybko zmieniającym się świecie istotna jest otwartość na zmiany i nowe informacje. Coś, co teraz jest dobrą decyzją, za jakiś czas może okazać się błędem. Na szczęście wiedza i kompetencje są transferowalne i pozostają naszym zasobem na całe życie, jeżeli potrafimy go wykorzystać. Z kolei kierunek można zmienić w trakcie (choć lepiej nie robić tego na podstawie przebiegu pierwszego semestru), można wybrać inne studia II stopnia, skorzystać z oferty studiów podyplomowych lub uzupełnić kompetencje poprzez kursy komercyjne. Ważna jest bieżąca analiza i badanie własnych preferencji w oparciu o nowe doświadczenia. Czasami jedno, drobne wydarzenie daje człowiekowi inspiracje i pomysł na to, w jakim obszarze odnajdzie się na rynku pracy (tradycyjnym i nowoczesnym).

Najczęstszym błędem jest niedostateczna analiza informacji i podejmowanie decyzji na podstawie bezpodstawnych założeń - na przykład po tych studiach jest praca, a po tych nie ma. Jest to zbyt ogólne, czysto teoretyczne, a w rzeczywistości uzależnione od indywidualnych uwarunkowań.

/Justyna Wróbel/