7 nawyków skutecznego działania w życiu zawodowym

Jak zwiększyć swoją efektywność w pracy i osiągać więcej sukcesów zawodowych? Choć nie ma oczywiście jednego przepisu gwarantującego stuprocentową skuteczność, to każdy z nas może jednak wyrobić sobie kilka nawyków sprzyjających produktywnemu realizowaniu planów. Poznajmy zatem siedem nawyków, opisanych przez amerykańskiego mówcę motywacyjnego i autora książek Stephena Coveya, które mogą okazać się pomocne w odczuwaniu coraz większej satysfakcji z pracy i podniesieniu jej wydajności. Dzięki nim droga do celu stanie się prostsza.

Nawyk nr 1: Proaktywność - własna inicjatywa i odpowiedzialność za działania

Czy zawsze czekasz w pracy, aż ktoś wskaże Ci dokładnie, co masz zrobić? Zwlekasz z podjęciem jakiegokolwiek działania, jeśli nie masz konkretnych wskazówek od przełożonych czy współpracowników? A może samodzielnie przejmujesz inicjatywę i rozpoczynasz zadanie lub pytasz, w czym możesz pomóc? To drugie zachowanie - czyli aktywne działanie i niejako wychodzenie przed szereg - charakteryzuje osoby proaktywne. Wierzą one, że inicjatywa leży w ich rękach i to od nich zależą skutki podejmowanych czynności. Są więc przeciwieństwem piórka rzuconego na wiatr, które nie ma większego wpływu, na to, gdzie spadnie. Zamiast narzekać i biernie czekać na zmiany, próbują być „iskrą”, która je zainicjuje.

Proaktywni pracownicy chętnie podejmują się różnych zleceń i nie boją się brać za nie odpowiedzialności. Mają też mnóstwo pomysłów i co ważne, nie pozostawiają ich jedynie w sferze marzeń, lecz rzeczywiście wdrażają je w miejscu pracy. Nie szukają wymówek. W obliczu porażek nie poddają się, a ich motto brzmi: „tak, zrobię to!”. Oczywiście, nie są też nadmiernymi optymistami i przed rozpoczęciem nowych zadań starają się przewidzieć ich skutki, by obniżyć ryzyko niepowodzenia. Mają też świadomość o ograniczonych kompetencjach czy możliwościach organizacyjno-finansowych danych firm. Podejmują się tego, na co mają realny wpływ.

Nawyk nr 2: Zaczynanie z wizją końca

Osoby, które potrafią skutecznie działać, wyobrażają sobie efekt danej czynności. Dzięki temu stale kontrolują to, co chcą osiągnąć, toteż ich energia i wysiłek nie idą na marne. Nie realizują więc przypadkowych celów, a jedynie te, na których naprawdę im zależy. Zastanów się, czy twoja obecna praca przybliża Cię do tego, czym byś chciał/a zajmować się za kilka czy kilkanaście lat. Wykonujesz zadania automatycznie, bo są Ci z góry narzucone? A może są one zgodne z twoją wewnętrzną misją i widzisz w nich głębszy sens?
Jak podkreśla Stephen Covey, często wspinamy się po drabinie opartej o złą ścianę. Chcąc temu zapobiec, warto myśleć przed rozpoczęciem zadania, do czego powinno nas ono finalnie doprowadzić i czy rzeczywiście jest ono zgodne z naszymi wartościami i kluczowymi potrzebami. Należy wyznaczać cele zgodnie z zasadą SMART: sprecyzowane, mierzalne, osiągalne, znaczące i określone w czasie. Trzeba jednak pamiętać, że w trakcie ich realizacji mogą wydarzyć się nieprzewidziane sytuacje wymuszające modyfikacje we wcześniej ustalonych planach. Ważna jest zatem nie tylko wytrwałość, ale i elastyczność związana z otwartością na zmiany. Wyobrażenie „mety” może zaś zwiększyć dodatkowo naszą motywację.

Nawyk nr 3: Najpierw rzeczy najważniejsze

W natłoku obowiązków służbowych łatwo się pogubić. Dlatego tak kluczowa jest umiejętność priorytetyzacji zadań. Najpierw trzeba zastanowić się, czy wszystkie są rzeczywiście konieczne i sensowne. Potem należy określić, czy musimy je wykonać osobiście. Może niekiedy warto delegować je osobom o większych kompetencjach w danej dziedzinie lub tym, które mają na nie obecnie więcej czasu.
Przychodząc do biura, warto sporządzić konkretny plan działań i rozpoczynać każdy dzień od najważniejszych spraw, których nie można pominąć, przełożyć na inny termin czy zlecić podwładnym. Bez odpowiedniego wyznaczania priorytetów i dobrego planowania nie ma skutecznego działania.

Jeśli mamy taką możliwość, zaczynajmy więc dzień od „zjedzenia żaby” (metafora stosowana przez kanadyjskiego pisarza i mówcę motywacyjnego Briana Tracy’ego), czyli największego, najważniejszego i najtrudniejszego zadania. A co może być twoją „żabą”? Po uporaniu się z nią każde kolejne godziny pracy będą już tylko przyjemniejsze.

Nawyk nr 4: Myślenie w kategoriach wygrana-wygrana

Stephen Covey, autor wspomnianej książki „7 nawyków skutecznego działania”, proponuje też, aby dążyć w pracy do takich rozwiązań, które zapewnią korzyści obu stronom danej transakcji. Nie warto więc skupiać się jedynie na zdobywaniu dla siebie jak największych zysków. Lepiej znaleźć sposoby przynoszące obopólny pożytek. Nastawienie wygrana - wygrana opiera się na tym, aby dwie osoby czerpały korzyści ze wspólnie wypracowanego rozwiązania. W dłuższej perspektywie czasowej jest ono bardziej skuteczne niż przeforsowywanie zawsze za wszelką cenę własnych pomysłów i wywoływanie niepotrzebnych konfliktów interpersonalnych.

Nawyk nr 5: Staraj się najpierw zrozumieć, następnie być zrozumianym

Prawidłowa komunikacja ze współpracownikami jest niezbędna w tworzeniu pozytywnego klimatu w organizacjach. Nasze prywatne, subiektywne poglądy nie powinny wpływać na służbowe rozmowy, postrzeganie danej osoby czy wykonywanie zadań. Choć wydaje się to oczywistością, w praktyce zdarza się, że oceniamy innych z góry i nie dajemy im dojść do głosu jako pierwszym.

Mimo że nie jest to łatwe, warto jednak zawsze wysłuchać spokojnie stanowiska drugiej strony, zanim przedstawimy swoje racje. Spróbujmy zrozumieć, dlaczego postępuje w taki, a nie inny sposób. Pamiętajmy, że nie wszystko co z pozoru wydaje się oczywistą intencją rozmówcy, jest nią w rzeczywistości. Często bowiem kierujemy się również wewnętrznymi motywacjami, o których inni nie mają przecież pojęcia. Chcąc dobrze dogadywać się z pracownikami, trzeba najpierw starać się zrozumieć ich zachowania, a następnie dążyć do przedstawienia swoich poglądów.

Nawyk nr 6: Synergia - siła tkwi w zespole

W każdym zakładzie pracy warto wykorzystywać potencjały pracowników i je z sobą łączyć. Synergiczne działanie oparte na współpracy przynosi bowiem więcej korzyści niż suma zadań realizowanych przez nich z osobna. Łatwo to wyjaśnić, korzystając z przykładu psiego zaprzęgu. Jeden pies pociągnie sanie z ładunkiem 20 kg, natomiast dwa psy osiągną wspólnie więcej, bo mogą pociągnąć jednocześnie aż 55-kilogramowy ładunek. Rachunek jest prosty: 20+20 < 55. Warto korzystać z tego prawa w firmach, promując pracę zespołową, organizując „burze mózgów” i wykorzystując różne doświadczenia oraz naturalne talenty każdego członka zespołu.

Nawyk nr 7: Ostrzenie piły - moc odpoczynku

Nazwa ostatniego nawyku przyprawia o gęsią skórkę. Ale bez obaw, ostrzenie piły nie oznacza wcale przygotowań do jakiegoś nieprzyjemnego cięcia czy dążenia do uzyskania wyśrubowanych wyników. Wprost przeciwnie, to czas przeznaczony na odpoczynek od obowiązków służbowych. Kompleksowe dbanie o siebie sprzyja skutecznemu realizowaniu zadań i opiera się na czterech komponentach: fizycznym (np. ćwiczenia, zdrowe odżywianie, odpowiednia ilość snu, zarządzanie stresem), emocjonalnym (np. pomoc, empatia, inteligencja emocjonalna), duchowym (np. kierowanie się własnymi wartościami i zapewnienie sobie spokoju) oraz umysłowym (np. pogłębianie wiedzy, kreatywne pisanie czy czytanie). Nienaostrzona piła utrudnia pracę drwalowi. Brak odpoczynku spowalnia natomiast pracę każdego pracownika.

Ostrzenie piły to nawyk własnej odnowy, która jest niezbędna, by realizować zamierzone cele i osiągać sukcesy zawodowe bez szkody dla zdrowia fizycznego czy psychicznego. Pamiętajmy zatem, że skuteczne działanie jest możliwe tylko wtedy, jeśli mimo natłoku zadań nie zaniedbujemy swoich podstawowych potrzeb.

W artykule przedstawiono jedną z wielu koncepcji dotyczących skutecznego działania. Może stanowić ona dodatkowe źródło inspiracji, ale nie jest oczywiście prostą receptą na sukces. Zastanów się, jak możesz zmodyfikować wspomniane wskazówki i dopasować je do twojej indywidualnej sytuacji zawodowej.

Autorka: Karolina Laskowska

Źródła: „7 nawyków skutecznego działania” Stephen R. Covey, „Zjedz tę żabę!” Brian Tracy; filmiki na Youtubie: THE 7 HABITS OF HIGHLY EFFECTIVE PEOPLE BY STEPHEN COVEY - ANIMATED BOOK SUMMARY, 7 nawyków skutecznego działania Stephen Covey, 7 nawyków skutecznego działania » Stephen Covey (streszczenie książki)